Από τις καλύτερες ταινίες της τελευταίας δεκαετίας. Αρχή μιας τριλογίας - ματιάς του σκηνοθέτη Lars von Trier πάνω στην κοινωνία της Αμερικής. Η Γκρέις καταφθάνει ένα βράδυ κυνηγημένη από γκάνγκστερς στο ήσυχο χωριό του Dogville. Εκεί ζητά από τους “τίμιους, καλούς που αγαπούν τη πόλη τους” και εν Χριστώ ντόπιους άσυλο, και όταν αυτοί της το δίνουν νιώθει τόσο υποχρεωμένη ώστε να ξεκινήσει να εργάζεται σε όλους για να τους ευχαριστήσει. Οι μέρες περνούν και όλοι είναι πολύ ευχαριστημένοι με την Γκρέις. Όμως η κοινωνία του Dogville αρχίζει σιγά σιγά να δείχνει το πραγματικό της πρόσωπο, καθώς ο κίνδυνος για την φιλοξενία που της προσφέρουν υποτίθεται πως μεγαλώνει.Όλη η ταινία είναι τοποθετημένη σε μια θεατρική σκηνή. Ο Trier δείχνει ότι επιθυμεί να πει μόνο την ιστορία και δε θέλει τίποτα άλλο να αποσπά την προσοχή του θεατή από αυτήν. Σκηνικά υπάρχουν μόνο τα απολύτως απαραίτητα για την παρουσίαση ενός πολύ καλού έως εξαιρετικού σεναρίου. Επίσης αισθητικά, βρίσκεται πολύ μακριά από την υπερβολή και το συντηρητισμό της παράνοιας, που τόσο τραβιέται σε “ψαγμένες” ταινίες τα τελευταία χρόνια. Ο Trier με έναν αριστοτεχνικό τρόπο σκιαγραφεί την διαδικασία της εκμετάλλευσης, μια διαδικασία στην οποία έχει τα θεμέλιά της η Αμερικανική καθώς και η δυτική κοινωνία. Σχεδόν σε κάθε πεντάλεπτο της ταινίας θίγεται και από ένα θέμα που από μόνο του θα μπορούσε να μονοπωλεί το ενδιαφέρον. Ο θεατής δέχεται ένα καταιγισμό σκέψεων και προβληματισμών, που διαδέχονται ο ένας τον άλλο. Η ροή της ταινίας κρατά ένα σταθερό τέμπο, που το δίνει ο αφηγητής, με ένα πολύ διασκεδαστικό και ελαφρώς ειρωνικό ύφος στην αφήγησή του.
Η Γκρέις παίρνει το ρόλο του εργάτη, του μετανάστη, του φυγά, του όπου γης καταπιεσμένου. Όλοι είναι ευχαριστημένοι, αρκεί η ξένη να δουλεύει και να μη διαμαρτύρεται. Στη πορεία της δίνουν και μισθό. Όταν όμως η Γκρέις θα δυσανασχετήσει έστω και λίγο, τότε οι χωρικοί θα αντιδράσουν. Σύντομα διπλασιάζουν τις ώρες εργασίας της. Η Γκρέις θα δεχτεί υπό τον φόβο του να την διώξουν. “Νόμιζα πως εγώ ήθελα να εκμεταλλευτώ την πόλη”, της ξεφεύγει. Όμως αισθάνεται τύψεις για την οποιαδήποτε αμφισβήτηση απέναντι στους οικοδεσπότες της. Αυτοί με τη σειρά τους αρχίζουν να την αντιμετωπίζουν ολοένα και με περισσότερη αποστροφή. Χαρακτηριστική είναι η σκηνή που της απαγορεύεται να περνά μέσα από έναν διάδρομο στο κήπο ενός σπιτιού. Εκείνη λέει ότι όλοι οι κάτοικοι περνούν από κει χωρίς να πρέπει να διαγράφουν ένα μεγάλο κύκλο, όμως παίρνει την απάντηση πως αυτοί βρίσκονται πολύ καιρό εκεί και δεν είναι το ίδιο ( “δεν είναι στη χώρα τους για να κάνουν ότι θέλουν, κύριέ μου!” ). Όταν θα θελήσει να αποδράσει αποδεικνύεται ότι η Γκρέις είναι πολύ περισσότερο απαραίτητη για το Dogville, από ότι το Dogville γι' αυτή. Τα δεσμά της από νοητά θα γίνουν πραγματικά, ενώ σχεδόν όλοι οι χωρικοί ξεκινούν να τη βιάζουν. Αυτή το δέχεται σχεδόν αδιαμαρτύρητα, αφού το να την παραδώσουν στους γκάνγκστερ φαίνεται να είναι ο χειρότερος εφιάλτης της (έτσι κι αλλιώς: “όλοι ξέρουμε ότι υπάρχουν πουτάνες που γουστάρουν τη δουλειά τους, να ούμε...” ).Σύντροφός της σε αυτό το δύσκολο παιχνίδι ο Τομ, ένας διανοούμενος συγγραφέας, που δεν δουλεύει γιατί δεν πρέπει να αποσπάται από την έμπνευσή του. Ενσαρκώνει το σύνολο των απολιτίκ σκεπτόμενων, που η ιντελεκτουέλ σκέψη τους δε μπορεί να μολύνεται από σκοτούρες πραγματικής ανατροπής και δικαιοσύνης.
Τίποτα δεν μπορεί να ξεβολέψει τον κώλο τους. Αυτός ήταν που αρχικά έπεισε τους χωρικούς να δεχτούν την Γκρέις σε μία από τις ηθικοπλαστικές ομιλίες του, και σιγά σιγά αρχίζει να αισθάνεται έρωτα για αυτή. Υποτίθεται ότι την βοηθά και την αγαπά, αλλά είναι αυτός που διαπραγματεύεται με τους χωρικούς τις συνθήκες της μισθωτής σκλαβιάς της, προσπαθώντας να συμβιβάσει αυτά που εξ ορισμού συγκρούονται. Αρκεί να τα έχει με όλους καλά. Προσφέρει βέβαια στην Γκρέις αμέριστη ηθική συμπαράσταση, και καταφέρνει μια τεράστια τρύπα στο νερό. Ακόμη και όταν ο ένας μετά τον άλλο οι χωρικοί βιάζουν τη Γκρέις, αυτός το μόνο που μπορεί να αισθανθεί είναι προσβολή του ανδρικού εγωϊσμού του, και παράλληλα νέα τροφή για την υπερπολύτιμη σκέψη του.Τελικά οι κάτοικοι του Dogville, αφού δεν αντέχουν ούτε τους ίδιους τους τους εαυτούς, καλούν τους γκάνγκστερ για να παραλάβουν τη Γκρέις, για να την τιμωρήσουν που τόλμησε να τους δείξει ποιοι είναι, χωρίς όμως ποτέ ουσιαστικά να αντιδράσει απέναντί τους. Μάλιστα κάπου στο πίσω μέρος του μυαλού τους έχουν και την ελπίδα για μία πλούσια αμοιβή. Με τον ερχομό των γκάνγκστερ, η σπίθα που σιγοκαίει από την αρχή της ταινίας γίνεται φωτιά ολόκληρη. Η δύναμη που φέρνουν στο χωριό, αποδεικνύεται ότι ήταν η δύναμη της Γκρέις, η οποία πεισματικά αρνιόταν να την χρησιμοποιήσει. Η Γκρέις λοιπόν εξεγείρεται και διατάζει τους φουσκωτούς του αρχιγκάνγκστερ πατέρα της: “Αν υπάρχει μία πόλη χωρίς την οποία ο κόσμος θα ήταν καλύτερος, τότε αυτή είναι το Dogville. Αυτό το μέρος δεν αξίζει να υπάρχει, κάψτε το!” Μάλιστα δεν αρκείται στη βία απλά για την παύση των δεινών της, αλλά δείχνει και μεγάλη εκδικητικότητα απέναντι στους δυνάστες της, όπως δείχνει ο παραλληλισμός των παιδιών της Βέρας με τις κούκλες της. Όσο για τον Τομ... “Μερικά πράγματα πρέπει να τα κάνεις μόνος σου”, μονολογεί και πράττει.
Με τις τελευταίες αυτές σκηνές έρχεται και το απόσταγμα της ταινίας. Κάτι που υπάρχει αθόρηβα από το πρώτο λεπτό, και όσο περνά η ώρα δυναμώνει και στο τέλος ουρλιάζει: η (αν)ηθική της επανάστασης. Ο εκμεταλλευόμενος δεν είναι καλός ή κακός άνθρωπος. Απλά εκμεταλλευόμενος. Και το δίκαιο που έχει δεν μπορεί να το χάσει από τον “άσχημο” τρόπο που θα το διεκδικήσει. Μπορεί να το χάσει μόνο αν δεν το διεκδικήσει.
Υπάρχει η φήμη ότι ο Τρίερ δεν έχει πάει ποτέ στην Αμερική. Δεν ξέρω αν ισχύει, αλλά ίσως τελικά να μην μιλά μόνο για την Αμερική...
Μην κάνετε το λάθος να προσπεράσετε τους εκπληκτικούς τίτλους τέλους. Είναι παραπάνω απ' τον μισό επίλογο της ταινίας. Ακούμε το Young Americans του David Bowie και βλέπουμε εικόνες από την πραγματική Αμερική της εκμετάλλευσης, όχι αυτήν των ψευδαισθήσεων της δήθεν πολυπολιτισμικότητας της Νέας Υόρκης και της ελευθερίας της ανάπτυξης. Οι εικόνες και ο ήχος που φτάνουν στο θεατή δεν θέλουν να δημιουργήσουν τα συναισθήματα του οίκτου ή της συγκίνησης. Μόνο οργή και αισιοδοξία! Εμπρός...
Δείτε το treiler της ταινίας
Kατεβάστε την ταινία με Ελληνικούς υπότιτλους με χρήση cryptload απο εδώ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου