Η αλληγορία και το «φανταστικό» έχουν, οπωσδήποτε, τη γοητεία τους! Κάνουν τα πράγματα, που έτσι και αλλιώς είναι «παράξενα», να μοιάζουν περισσότερο παράξενα. Η τέχνη και ιδιαίτερα ο κινηματογράφος αγαπούν την αλληγορία και το «φανταστικό», γιατί ελευθερώνει τη φαντασία του δημιουργού. Την ίδια στιγμή, βέβαια, η αλληγορία και το «φανταστικό» περικλείουν τον κίνδυνο να κάνουν τα «εύκολα» δύσκολα! Να κάνουν τα «άγνωστα» και «ασαφή» πράγματα, πιο άγνωστα και πιο ασαφή. Δεν είναι λίγες οι φορές που η τέχνη έπεσε θύμα αυτής της γοητείας! Και, βέβαια, δεν είναι λίγες οι φορές που η αλληγορία και το «φανταστικό» «διευκόλυναν» τους καλλιτέχνες που δεν μπορούσαν ή δεν ήθελαν να μιλήσουν καθαρά! Οπου, όμως, νικήθηκαν αυτές οι «δυσκολίες» ή δε συνέτρεχε καλλιτεχνική απάτη, είχαμε καταπληκτικά αποτελέσματα (περίπτωση Μπουνιουέλ, και όχι μόνον)!
Στη συγκεκριμένη περίπτωση, ο λάτρης του αλληγορικού και «φανταστικού» κινηματογράφου, ο Μεξικανός Γκιγιέρμο Ντελ Τόρο, «έπιασε» τον ισπανικό εμφύλιο πόλεμο, έναν εμφύλιο πόλεμο με ξεχωριστή σημασία για την ιστορία του κόσμου, και τον «ενσωμάτωσε» στο μύθο του αρχαίου Ελληνα θεού Πάνα, ο οποίος Πάνας στον ρωμαϊκό πολιτισμό (πολιτισμό του σκηνοθέτη), ακούει στο όνομα Φαύνος! Για όσους γνωρίζουν τις «ιδιότητες» του συγκεκριμένου θεού (η «θεότητά» του ενσωματώνει το Ολον στη φύση και στον άνθρωπο - καλό και κακό), μπορούν να παρακολουθήσουν την ταινία πιο εύκολα. Για όσους αγνοούν την «ιδιότητά» του τα πράγματα δυσκολεύουν. Και αυτό είναι ένα ζήτημα που δεν πρέπει να παραγνωρίζουν η τέχνη και οι καλλιτέχνες.
Με αυτές τις επισημάνσεις, και τις δυσκολίες στην ανάγνωση, σας παροτρύνω να δείτε την ταινία ψάχνοντας και τις αλληγορικές και τις «φανταστικές» αρετές της! Θα βρείτε και εκεί ομορφιές καθώς καταπιάνεται με σημαντικά και ενδιαφέροντα πράγματα. Θα δείτε ότι η Ισπανία, και ολόκληρος ο κόσμος φυσικά, κάθε δοσμένη ιστορική στιγμή ενσωματώνουν και τις δύο αντίθετες δυνάμεις (καλό - κακό), οι οποίες και μάχονται άγρια μεταξύ τους. Αυτή η μάχη, όσο αιματηρή και αν είναι, και αυτό εξαρτάται από τα συμφέροντα που συγκρούονται κάθε φορά, είναι που γεννάει το νέο. Εστω και αν για κάποια ιστορική στιγμή, περίπτωση Ισπανίας, για παράδειγμα, φαίνεται ότι κέρδισε το κακό (η καθυστέρηση). Οι καλές δυνάμεις που αναδείχτηκαν από αυτόν τον αγώνα δημιούργησαν υποθήκη για το μέλλον. Στην ταινία, η υποθήκη είναι η μικρή Οφηλία, η οποία είναι καρπός του καλού (από τη μάνα της), ο οποίος, όμως, διεκδικείται έντονα από το κακό (πατριός της).
Η Οφηλία στην ταινία, η οποία αλληγορικά είναι η Ισπανία, πέρασε στον λαβύρινθο του Πάνα, στον άγριο κόσμο του Πάνα, στη ζωή δηλαδή, όλες τις δοκιμασίες που πέρασε η αληθινή Ισπανία στην περίοδο του Φράνκο. Ιδιαίτερα στα πρώτα χρόνια. Οταν ο φασισμός ήθελε να εδραιώσει τη θέση του. Η Οφηλία, και η Ισπανία φυσικά, βγήκαν νικήτριες, θυσιάζοντας ως γνωστόν, τόσα πολλά! Πάντως δεν τις κατάπιε το κακό. Και αυτό είναι στα θετικά της ζωής, τα οποία και αναγνωρίζει η ταινία και γι' αυτό τη χαρακτηρίζω αισιόδοξη! Παρουσιάζει ιδιαίτερο καλλιτεχνικό ενδιαφέρον η ενσωμάτωση της Ισπανίας της συγκεκριμένης ιστορικής στιγμής, στο άγριο παραμύθι των δοκιμασιών που απαιτούσε ο Πάνας από αυτούς που παγίδευε στο λαβύρινθό του. Ο οποίος λαβύρινθος είναι η ίδια η ζωή (πραγματικότητα - ιστορία, παρελθόν, παρόν και μέλλον).
Ο Γκιγιέρμο Ντελ Τόρο, θέλοντας οπωσδήποτε να επικοινωνήσει με όσο το δυνατόν περισσότερο κόσμο, αλλά χωρίς να κάνει και υποχωρήσεις στις τεχνικές του (αλληγορία, «φανταστικός» κινηματογράφος), έφτιαξε μια ταινία με δυο επίπεδα. Στο πρώτο επίπεδο, το ρεαλιστικό, ο καθένας μπορεί να παρακολουθήσει μια «στρωτή» ιστορία. Η Κάρμεν, η οποία μόλις έχει παντρευτεί, μετακομίζει στο νέο της σπίτι φέρνοντας μαζί της τη μικρή της κόρη (από τον προηγούμενο γάμο).
Ο νέος της άντρας είναι Λοχαγός του Φράνκο. Γύρω τους, αλλά και στο ίδιο τους το σπίτι, μάχονται οι αντάρτες. Η Κάρμεν προσπαθεί να δείχνει ουδέτερη. Η κόρη της, όμως, μισεί τον πατριό της και συντάσσεται με τους επαναστάτες!
Στο δεύτερο επίπεδο, το αλληγορικό και το «φανταστικό», το πιο πολύπλοκο, μπαίνουν και άλλα ζητήματα. Ζητήματα που είναι δύσκολο να αποδοθούν ρεαλιστικά, γιατί κινδυνεύουν να χάσουν την αμεσότητά τους (ο κινηματογράφος δεν επιτρέπει μεγάλη «ανάλυση» και πολλή κουβέντα). Γι' αυτό ο Μεξικανός σκηνοθέτης καταφεύγει στη μυθολογία. Δανείζεται τη γνωστή ιστορία του Πάνα, η οποία σηματοδοτεί με διαλεκτικό τρόπο την καθημερινή πάλη των αντιθέτων, την πάλη του καλού με το κακό, την ανθρώπινη θυσία, τις ηθικές αξίες,.. και μιλάει, με το στόμα της μυθολογίας, χωρίς να γίνεται διδακτικός. Το ρόλο αυτό, του αναλυτή, τον αφήνει στη μυθολογία! Η οποία κάνει τη δουλιά της, χωρίς να παρεξηγηθεί...
Κινηματογραφικά και τα δυο επίπεδα είναι άρτια κατασκευασμένα! Οταν η εικόνα είναι ρεαλιστική είναι αδρή και καθαρή και όταν είναι «φανταστική», και με τη βοήθεια της τεχνολογίας (κινούμενα σχέδια κλπ.), είναι ένας οργασμός χρωμάτων και σχημάτων με σημασία. Το τελικό αποτέλεσμα είναι ένα κινηματογραφικό επικό ποίημα. Για το οποίο εργάστηκαν συντονισμένα ο φωτογράφος της, ο ντεκορατέρ της, ο μουσικός της, οι ηθοποιοί. Η ταινία είναι από τις πιο ευτυχισμένες στιγμές του κινηματογράφου. Μόνο που απαιτείται η απόλυτη συμμετοχή του θεατή για να λειτουργήσει σωστά.
Δείτε το trailer της ταινίας
Κατεβάστε την ταινία με cruptload ,με Ελληνικούς υπότιτλους
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου